در طول تاریخ ایران بارها به دلیل بی کفایتی حکام نیروهای بیگانه ضربه های غیرقابل جبرانی به مردم و خاک این ممکلت وارد کرده اند ، از جمله کشورهایی که در طول تاریخ با مردم و خاک این کشور دشمنی های زیادی داشته اند روس ها بودند که بارها با بستن قراردادهای ننگین و به راه انداختن جنگ های طولانی و گرفتن امتیازهای مختلف از سوی سران ممکلتی ایران ضربه های زیادی را به ایران و مردم ایران وارد کرده اند .
روشن ترین نکته ای که در تمام این قرارداد ها و جنگ ها دیده میشود طمع روسیه به خاک ایران و دریای مازندران است ، روسیه بارها با راه انداختن جنگ و در آخر با بستن قراردادهای مختلف نظیر ترکمنچای ، گلستان و آخال و گرفتن امتیازهای مختلف در طول حکومت سلسه قاجار این مهم را ثابت کرده اند
گرجستان به روسیه پیوست و همچنین روس ها تفلیس و قفقاز را تصرف کردند روس ها گنجه را هم تصرف کردند و در پی این تصرف ایروان و قره باغ نیز تسلیم شدند با تصرف این شهرها نیروهای روسیه تا حدود ارس پیشروی کردند فتحعلی شاه که از این وضع ناراضی بود سپاهی به فرماندهی عباس میرزا نایب السلطنه برای جنگ با روس ها فرستاد.
عباس میرزا به همراه سپاه خود برای بازپس گرفتن ایروان لشگر کشید و پس جنگی چند روزه در محلی به نام اچمازین سرانجام سپاه ایرانی لشگر ، سیتسیانف ژنرال روسی را شکست دادند و ایروان بازپس گرفته شد ، پس از پیروزی سپاه ایران در اچمازین فرمانده روس درصدد برآمد به سواحل گیلان لشکرکشی کند که فرمانده روسیه در تسخیر گیلان به علت رو به رو شدن با مشکلات و تلفات و خسارت های زیاد ناموفق ماند . در این هنگام به توطئه جمعی از ارامنه ساکن در شوشی و قره باغ ، این شهرها تسلیم روسیه شدند و پس از کشته شدن سیتسیانف فرمانده ارتش روسیه، فتحعلی شاه به فرمانده خود دستور مقابله با نیروهای روسیه و تنبیه حاکمان قره باغ و شوشی را داد پس از سیتسیانف ، گودوویچ فرمانده ارتش روس شد او به ایروان حمله برد ولی شکست خورد و عباس میرزا برای تنبیه سپاه روسیه از تبریز به سمت نخجوان رفت و طی چند نبرد در اطراف شهر ایروان و دریاچه گوگچه سپاهیان روس را مغلوب کرد.
در این زمان روس ها خواستار صلح با ایران شدند که شرطشان این بود که مکان های متصرفه در تصرف آن ها بماند و نیز ایران به آن ها اجازه عبور از داخل کشور برای حمله به عثمانی را بدهد که دولت ایران این تقاضا را نپذیرفت.. اما به اصرار عباس میرزا جنگ ادامه یافت و سپاه ایران در محل اصلاندوز کنار رود ارس مقیم شدند در این هنگام روس ها غافلگیرانه به اردوی ایران حمله کردند و اگرچه سپاه ایران مقاومت زیادی نشان داد اما به علت اختلافاتی که بین سپاهیان ایران پیش آمده بود ، نیروهای ایرانی مجبور به عقب نشینی شدند. فرمانده سپاه روسیه پس از فتح اصلاندوز، آذربایجان را از هر دو طرف مورد تهدید قرار داد و فتحعلی شاه را مجبور به صلح با روس ها کرد. عهدنامه گلستان یکی از شوم‌ترین معاهداتی است که در تاریخ ایران به امضا رسیده است ، عهدنامه گلستان سبب شد برای اولین بار مرزهای طبیعی ایران تغییر کند.
فقط باید گفت عباس میرزا نخستین قربانی تجدد خواهی بود. پس از او امیرکبیر دومین نفری بود که اصلاحات را پی گرفت. امیرکبیر نیز مانند عباس میرزا شاه نبود اما قدرت و نفوذش دست کمی از شاه نداشت به خصوص آنکه شاه وقت خودش، ناصرالدین شاه، به شدت مدیون به او بود.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر