دکتر پرويز خانلري در سال 1320 هنگامي که در دانشکده ادبيات به تحصيل پرداخته بود با زهرا کيا از خانواده هاي سرشناس نور مازندران آشنا شد و اين آشنايي به ازدواج رسيد. خانلري در اين باره چنين نوشته است : " ضمن تحصيل در دوره دکتراي زبان و ادبيات فارسي با دختري که هم درسم بود آشنا شدم که او را آراسته به صفاتي ديدم که من ميخواستم و مي پسنديدم و ارتباط ما به همسري کشيد. همسرم در طي زندگي از هر جهت يار و غمخوار من بود، چنانکه اکنون نيز هست. او هم مانند من با کتاب سر و کار داشت و نويسنده بود و چند کتاب مهم ادبي تاليف کرده است. اگر آسايشي در طي عمر داشته ام مديون مهرباني هاي اوست. او بود که مرا به تاليف بعضي از آثارم وا داشت و همه عمر شکر گذار او هستم " .
***
زهرا کيا در سال 1294 شمسي در تهران متولد شد. پدرش هادي کيانوري و مادرش عصمت الحاجيه بروجردي بودند. زهرا کيا تحصيلات ابتدائي را در مدرسه ناموس انجام داد که مهمرترين مدرسه دخترانه آن زمان بود و خيلي از کساني که به آن مدرسه راه يافتند از زنان تحصيل کرده ايران گرديدند. زهرا کيا که از شاگردان برجسته مدرسه ناموس بود به دانشسرايعالي راه يافت و سپس وارد دانشکده ادبيات شد و در سال 1318 در دوره دکتراي ادبيات پذيرفته شد که با پرويز خانلري همدرس بود. زهرا کيا از نخستين بانواني است که در داخل کشور درجه دکتراي ادبيات گرفت و رساله دکتراي خود را تحت عنوان ( سبک ادبي کتاب هاي تاريخي ايران ) زير نظر ملک الشعراي بهار به اتمام رسانيد که با درجه خوب از تصويب گذرانيده و سپس به تدريس در مدارس کشور پرداخت؛ و دبير ادبيات دبيرستان نوربخش شد که از مهم ترين مدارس دخترانه کشور ما بود. دکتر زهرا خانلري با گذرانيدن امتحان دانشياري به تدريس در دانشگاه پرداخت و به مقام استادي دانشگاه رسيد و ساليان دراز در دانشگاه تدريس مي کرد.
***
دکتر زهرا خانلري از نويسندگان مجله سخن بود و مقالات خود را با نام مستعار ( ژاله رهبر ) مي نوشت. تاليفات دکتر زهرا خانلري چنين است : پروين و پرويز - (ترجمه) - ژاله (داستان) - رنجهاي جواني وزير (ترجمه از نوشته هاي آنده موروا) - شب هاي روشن (ترجمه از داستايفسکي) - داستانهاي دل انگيز ادبيات فارسي (به عربي و اردو و چيني ترجمه شده و برنده جايزه يونسکو گرديد) - راهنماي ادبيات فارسي - نمونه غزل (از مجموعه شاهکار ادبيات فارسي) - روش تدريس (دو جلد) - کتاب فارسي پنجم دبستان با همکاري ليلي آهي - فارسي و دستور - فارسي اول دبيرستان - حسن وزير از تاريخ بيهقي - برگزيده قابوسنامه - افسانه سيمرغ آقاي رئـيس جمهور (ترجمه دنياي خيال (ترجمه از آنده موروا) - توروتومبو (ترجمه) - پاپ سبز - تعطيلات آخر هفته (ترجمه) - خانه و جهان (از تاگور) - فرهنگ ادبيات جهان (دو جلد) - بحث تحقيقي درباره فعل در تاريخ بيهقي - تاريخ و تاريخ نويسي در ايران - چهار داستان حماسي از شاهنامه فردوسي. بعضي از آثار دکتر زهرا خانلري هنوز به چاپ نرسيده است.
***
دکتر زهرا خانلري از پيشگامان فعاليت هاي زنان در ايران بود و طي نوشته ها و گفته هاي خود چنين يادآور شده است : " فکر ترقي و تساوي زن و مرد بايد در تمام شئـون اجتماعي و سياسي و حقوقي واقتصادي عادي جاري اين کشور باشد" . " زن ايراني بهيچوجه کم استعداد تر از زنان ديگر کشورها نيست. تنها علت عقب ماندگي اش، عقب ماندگي اجتماع و استبداد حکومت است. زيرا زن ايراني از عهده هر کاري بر مي آيد ". دکتر زهرا خانلري که همسري شريف و شايسته براي دکتر خانلري بود روز ششم اسفند ماه 1369 شش ماه پس از درگذشت دکتر پرويز خانلري زندگي را ترک گفت. از زنان لايق و تحصيل کرده و متين ايران شناخته شد که عاشق تعليم و تربيت جوانان و شيفته تاريخ و ادبيات ايران بود و از زناني است که لازم به نظر مي رسد يادي از او بشود تا در تاريخ معاصر ايران جاودان بماند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر