رضا شاه كه از تركيه ديدار مي كرد يکم تيرماه 1313 پس از بازديد و مشاهده طرز كار خبر گزاري آناتولي در اين کشور، تصميم گرفت كه ايران داراي يك خبرگزاري مشابه آن شود و تصميم خود را به دولت ابلاغ كرد. در اجراي اين تصميم، خبر گزاري پارس 50 روز بعد (19 مرداد 1313 خورشيدي) آغاز بكار كرد و به پوشش خبرهاي داخلي (عمدتا موسسات دولتي) و گزارشهاي ساير كشورها (عمدتا به صورت ترجمه از خبرگزاري هاي خارجي و راديوهاي مربوط) پرداخت.
روزنامه هاي بزرگ از نقل اخبار اين خبرگزاري اكراه داشتند زيرا كه نمي خواستند كه كنترل خبري شوند و اخبارشان مشابه يكديگر و متحدالمآل (بخشنامه وار) باشد. اين واکنش سالها ادامه داشت. لذا، در دهه هاي 1330 و 1340 راديو دولتي، تلويزيون غير دولتي و روزنامه هاي كم تيراژ و كم درآمد كه عايدي آنها منحصر به اعلانات دولتي بود تنها مصرف كنندگان اخبار خبرگزاري بودند. پس از تاسيس سازمان راديو تلويزيون ملي در سال 1350، اين سازمان براي خود يک خبرگزاري مستقل به وجود آورد و از آن پس مشتريان خبرگزاري پارس منحصرا روزنامه هاي بسيار كم تيراژ بودند و نزديك بود كه تعطيل شود كه هويدا نخست وزير وقت يكي از دوستان خود را به رياست آن منصوب كرد و به حمايت پرداخت و روزنامه هاي پرتيراژ هم تشويق به نقل اطلاعيه هاي رسمي (دولتي) از آن شدند. با وجود اين، سردبيران روزنامه هاي بزرگ (کيهان،اطلاعات و آيندگان) اجازه استفاده از خبرهاي خارجي و اخبار متفرق آن را نمي دادند.
در پي انقلاب سال 1357، اين آژانس دولتي به خبرگزاري جمهوري اسلامي تغيير نام داده است که به «ايرنا» ( حروف اول ترجمه انگليسي نام اين خبرگزاريIslamic Republic of Iran News Agency ) معروف شده است. از زمان بکار برده شده عنوان اختصاري «ايرنا»، اين پرسش به ميان آمده است که چرا با توجه به اين که " i " در اول دو کلمه قرار دارد حرف " a" را از کلمه (ايران) نگرفتند تا «ايرانا» به مفهوم آژانس خبري ايران نوشته و خوانده شود. در زمان رسميت يافتن تغيير نام، کمال خرازي (بعدا وزير امور خارجه) مدير عامل اين خبرگزاري بود.
از دهه 1380 تاسيس خبرگزاري در ايران به صورت يک مسابقه (و قارچ وار) درآمده است و چون دولت به اين خبرگزاري هاي عمدتا کوچک که شمارشان از رقم ده - دوازده فراتر رفته است کمک مالي مي دهد افزايش آنها که ظاهرا از مشتريان خود وجهي هم دريافت نمي کنند ادامه دارد. بيشتر اين خبرگزاري ها، هرکدام با چند نفر اداره مي شوند و اينترنتي هستند (به صورت سايت - وبلاگ)، مطالب داخلي خود را از دفاتر روابط عمومي موسسات دريافت مي کنند و مطالب خارجي آنها ترجمه و يا نقل از منابع ديگر ( که يک خبرگزاري داخل نبايد مبلّغ و مترجم خبرگزاري ها و راديو - تلويزيونهاي خارجي باشد. تنها مي تواند از آن منابع سرنخ به دست آورد و يا اين که يکي دو پاراگراف از مطالب آنها را من باب سند نقل کند) ، لذا دامنه فعاليت خبرگزاري ها داخلي تازه تاسيس محدود است.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر