قره‌باغ، يا ناگورنو – قره‌باغ (Nagorno-Karabagh) منطقه‌اي واقع در جنوب غربي ايران شمالي (اران يا به اصطلاح جمهوري آذربايجان) است. اين سرزمين مساحتي برابر 4400 كيلومتر مربع را در دامنه‌ي شمالي رشته كوه‌هاي قره‌باغ دربرگرفته و از خط الرأس اين رشته كوه‌ها تا كرانه‌ي زمين‌هاي پست رود كور در كوهپايه‌هاي آن گسترده است.
اين منطقه، كه نام تاريخي آن ارتسخ (Artsakh) است، در 1813 م. به اشغال روسيه درآمد و در 1923 دولت شوروي، اگرچه حدود هشتاد درصد جمعيت آن ارمني بود، آن را مبدل به يكي از ايالت‌هاي خودگردان جمهوري آذربايجان شوروي (اران) كرد. از آن جا كه قره‌باغ در غرب نيز به واسطه‌ي رشته كوه‌هاي قره‌باغ از جمهوري ارمنستان شوروي جدا گرديده بود، مردم آن نهايتاً به اقليتي تحت محاصره‌ي بيگانگان در درون جمهوري آذربايجان تبديل شدند. منطقه‌ي قره‌باغ به گونه‌اي آهسته و آرام در طي دوران تسلط شوروي توسعه يافت، اما در 1988 مردم ارمني قره‌باغ تحركاتي را براي انتقال ايالت خود به قلم‌رو ارمنستان آغاز كردند. خواستي كه به شدت مورد مخالفت جمهوري آذربايجان و دولت شوروي قرار گرفت. خصومت‌هاي قومي ميان ارمنيان و اراني‌ها بر سر اين موضوع برافروخته‌تر شد، و هنگامي كه ارمنستان و اران در پي فروپاشي اتحاد جماهير شوروي در 1991 به استقلال رسيدند، ارمني‌ها و اراني‌ها در اين منطقه وارد جنگ شدند. از اواسط دهه‌ي 1990 ارمنيان قره‌باغ با پشتيباني ارمنستان بر اين سرزمين مسلط شدند و سرانجام خود را استيلاي دولت اران رها نمودند. در حال حاضر قره‌باغ داراي دولتي عملاٌ مستقل و داراي نهادهاي دموكراتيك است.
جالب است با وجود آن كه دولت اران سرزمين ارمني‌نشين قره‌باغ را ديرزماني به اشغال خود درآورده بود، اينك در تبليغات خود از اشغال‌گر بودن ارمنيان سخن به ميان مي‌آورد و پان‌ترك‌هاي تجزيه‌طلب داخلي نيز، كه مستقيماً از رهبران خود در باكو مشق و فرمان مي‌گيرند، در شعارها و نوشته‌هاي خود، همواره براي از دست دادن قره‌باغ اشك ماتم مي‌ريزند و ناله‌هاي دل‌خراش سر مي‌دهند، و از آن جا كه نمي‌توانند بپذيرند مردم قره‌باغ صاحب سرنوشت و مملكت خويش باشند، از خيزشي خون‌ريزانه براي الحاق دوباره‌ي قره‌باغ به اران لاف مي‌زنند. اين همه در حالي است كه وضعيت منطقه‌ي قره‌باغ هيچ گونه ارتباطي با ملت و كشور ايران و مشخصاً اهالي شمال غرب ايران ندارد و فقط وابستگي پان‌ترك‌ها تجزيه‌طلب داخلي به رهبران‌شان در باكو (و اين خيال خام و جاهلانه كه شمال غرب ايران بخشي از خاك اران است و لذا مردم اين دو منطقه سرنوشت و دغدغه‌ها و آرمان‌ها و درد مشترك دارند) است كه موجب شده وضعيت اين منطقه، براي پان‌ترك‌هاي نژادپرست و آشوب‌گر داخلي اهميتي حياتي داشته باشد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر