در قفقاز و تَراقفقاز (transcaucasian) به چندين زباني ايراني سخن گفته ميشود: كردي (كُرمانجي)، در جمهوري ارمنستان، اران (= جمهوری آذربايجان) و گرجستان (حدود 75 هزار گوينده)؛ تاتي در جنوب داغستان و شمال اران (حدود 10 هزار نفر)؛ تالشي در اران (10 هزار نفر)؛ اُسِتي (حدود 480 هزار نفر) در شمال قفقاز و گرجستان (جنوب اُسِتيا؛ ارقام ارائه شده مربوطاند به سرشماريهاي سال 1979 م.، به جز آمار تالشيزبانان كه مربوط به 1959 م. است). دو زبانگي (يا چند زبانگي) در ميان همهي اين جوامع زباني، پديدهاي كاملاً متداول، و حتا غالب است. در جمهوري اران، اكثر مردم تاتي و تالشي زبان به تركي قفقازي نيز، كه زبان آموزشي و اداري است، سخن ميگويند. بدين جهت، آمارهاي مربوط به گويندگان اين دو زبان در زمان حاضر ميبايست بسيار كم شده باشد. به زبان تالشي در استان آذربايجان ايران نيز سخن گفته ميشود. زبانهاي كردي و اُستي قفقاز زبانهايي مكتوب و نوشتارياند كه از ادبيات سرشاري برخوردارند.
در طي سلسله مقالات بعدي، دربارهي هر يك از زبانهاي ايراني قفقاز به طور جداگانه بحث خواهد شد.
1- زبان كردي در قفقاز: كردهاي گرجستان، كه بيشتر در تفليس زندگي ميكنند، از ارمنستان مهاجرت كردهاند، در صورتي كه كردهاي اران غالباً در امتداد مرزهاي ارمنستان ساكناند. زبان اين جوامع مقيم اران كمابيش با زبان كردان ارمنستان برابر است (ادامه دارد).
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر