کانون ایرانیان

۱۳۸۸ دی ۲, چهارشنبه

سال نوی چينی

سال نوی چینی از مهم ترین تعطیلات سنتی مردم چین است. گاهشماری چینی، گاهشماری ترکیبی شمسی-قمری است و حرکت خورشید، ماه و ستارگان، تعیین کننده روزها، ماه‌ها و سال‌ها هستند. سال نو، با پدیدار شدن ماه در نخستین روز سال آغاز می‌شود و به همین علت گاه به آن سال نوی قمری نیز گفته می‌شود.

جشن سال نو، عموماً پانزده روز به طول می‌انجامد و با جشن فانوس پایان می‌یابد. در بیشتر کشورهایی که چینی‌ها اکثریت را تشکیل می‌دهند یا اقلیت قدرتمندی هستند، سال نوی چینی جشن گرفته می‌شود؛ از آن جمله می‌توان به چین، هنگ کنگ، تایوان، برونئی، کره، مغولستان، نپال، بوتان، ویتنام، سنگاپور، اندونزی، مالزی، فیلیپین و تایلند اشاره کرد.

آداب و رسوم
چینی‌های بودایی، در این روز از خوردن گوشت پرهیز می‌کنند. بودائیان بر این باورند که روشن کردن آتش و استفاده از کارد در روز اول سال نو، خوش یمن نیست؛ بنابراین معمولاً غذای این روز، از قبل پخته می‌شود. همچنین در این روز، چینی‌ها به دیدار و بازدید بزرگترهای خانواده می‌روند. رقص شیر یکی از کهن‌ترین آیین‌های چینی است که در این روز انجام می‌پذیرد. برخی خانواده‌ها برای از بین بردن شرّ ارواح خبیثه، این گروه‌های عروسک گردان را به خانه دعوت می‌کنند تا با آهنگ‌ها و رقص‌های خاص، بدیمنی این روز را از بین ببرند. از دیگر آداب و رسوم این جشن، هدیه پاکت سرخ است.
مسال نیز بیش از ۲۵۰ میلیون نفر به منظور دیدار از خانواده خود در راهند. بلیط قطارها، اتوبوس‌ها، هواپیماها و کشتی‌ها از ماه ها پیش رزرو شده‌اند. در این روزها برای برخی تجارت در بازار سیاه بلیط وسایل حمل و نقل عمومی درآمدهای هنگفتی دارد. ولی در عین حال نیروهای پلیس شدیدا با بازار سیاه بلیط مبارزه می‌کنند و فروشندگان غیر‌مجاز بلیط بلافاصله دستگیر می‌شوند.
هر سال سفرهای سال نو چینی‌ها بزرگترین جابجایی انسان‌ها در جهان محسوب می‌شود. از هر پنج چینی یکنفر در محلی دور از والدین خود کار می‌کند. امسال ۱۸۸ میلیون نفر با قطار، ۲۴ میلیون با هواپیما و ۳۱ میلیون نفر با کشتی و میلیون‌ها نفر دیگر با اتوبوس عازم دیدار از خانواده خود شده‌اند.
هزاران نفر در ایستگاه مرکزی قطار در چین در صف‌های طولانی تا آخرین لحظه در انتظار بدست آوردن بلیط قطار هستند. برای نمونه زو چیافنگ، فروشنده پوشاک که از پکن عازم روستای خود در جنوب چین است می‌گوید، شش ساعت در ایستگاه راه آهن معطل شده و در پایان فقط بلیط قطار تا نیمه راه را بدست آورده است. او اضافه می‌کند، «در سال‌های قبل ترجیح می‌دادم در شلوغی سال نو در پکن بمانم ولی امسال چون والدینم نوه خود هنوز ندیده‌اند، به دیدن آن‌ها می‌رویم». میلیون‌ها چینی موفق نمی‌شوند که درست در روز شروع سال در کنار خانواده‌هایشان باشند.

چگونگی محاسبه شروع سال نو
اگرچه در چین بطور رسمی تقویم گریگوریانی به رسمیت شناخته شده، اما سال نو سنتی در این کشور با شکوه تمام جشن گرفته می‌شود. تقویم چینی ترکیبی از تقویم خورشیدی و قمری است. سال نو در روز اول با پدیدار شدن ماه آغاز می‌شود. به همین جهت این گاهشمار را قمری نیز خوانده‌اند. شروع سال نو چینی معمولا در فاصله ۲۰ ژانویه تا ۲۱ فوریه است.

مراسم برگزاری جشن سال نو
جشن سال نو دو هفته به طول می‌انجامد و در روز پانزدهم با جشن معروف به جشن فانوس پایان می‌پذیرد. این جشن در کشورهای دیگری که اقوام چینی در آن ساکنند، مانند ویتنام، مغولستان، مالزی، سنگاپور، تایلند، فیلیپین، تایوان، کره و غیره نیز برگزار می‌شود.
به‌طور سنتی به مناسبت سال نو چینی‌ها خانه‌های خود را بطور کامل تمیز می‌کنند و لباس‌های پاکیزه و نو می‌پوشند. رنگ قرمز خوش یمن تلقی می‌شود. خانه‌ها، کوچه‌ها و میادین عمدتا به رنگ قرمز و با فانوس‌های سرخ رنگ تزیین می‌شوند. از رنگ سیاه به عنوان سمبل عزاداری و رنگ سفید سمبل خاکسپاری در این روزها پرهیز می‌شود.
در جشن سال نو چین استفاده از رنگ قرمز خوش یمن تلقی می‌شود در جشن سال نو چین استفاده از رنگ قرمز خوش یمن تلقی می‌شود در شروع سال نو معمولا چینی‌ها از خوردن گوشت خودداری می‌کنند. غذای مخصوص جشن که عمدتا شیرین مزه است از روز قبل آماده می‌شود. بسیاری در خانه شیرینی‌های ویژه جشن را نیز می‌پزند. اعضای خانواده به دیدن بزرگترهای فامیل می‌روند. بطور سنتی رقص معروف اژدها و رقص شیر در این روزها در معابد و در خیابان‌ها برگزار می‌شود. برنامه‌های فرهنگی و برگزاری کنسرت‌های بزرگ به این جشن‌ها اختصاص دارند. از دیگر آداب این روز دادن هدیه به کودکان در پاکت های قرمز رنگ است. برای بسیاری از چینی‌ها کوتاه کردن مو و خرید کفش نو در روزهای جشن بد یمن است و در مقابل خوردن خوراکی‌های شیرین و تمیز کردن خانه خوش یمن تلقی می‌شود. در روز پانزدهم سال نو با دیدن ماه تمام و با برگزاری جشن فانوس‌ها مراسم سال نو به پایان می‌رسد.

نشانه هر سال
سال نو چینی‌ها امسال سال گاو است. هر سال به نام یکی از دوازده حیوان انتخاب شده در تقویم چینی خوانده می‌شود. سال گذشته سال موش بود. سال آینده سال ببر خواهد بود. سال‌های ۱۹۱۳، ۱۹۲۵‌۱۹۳۷‌۱۹۴۹، ۱۹۶۱، ۱۹۷۳، ۱۹۸۵، ۱۹۹۷ هم سال گاو بودند.
طالع بین‌های چینی معتقدند متولدین سال گاو آدم های با پشتکاری هستند. آنان به قدرت رهبری و صداقت شهرت دارند، آرام و کم‌حرف‌اند و دوستان قابل اعتمادی محسوب می‌شوند. علاوه بر آن خیلی زود از کوره در می‌روند. آن‌ها خوب می‌توانند با کسانی که در سال‌های مار، موش و خروس بدنیا آمده‌اند، کنار بیایند.
اما سال گاو به چه معنی است؟ جنی لین، نویسنده و استاد مکتب‌های سنتی چین در تایپه می‌گوید: «طالع بین‌ها امسال را سال زحمت بیشتر می‌خوانند. همه باید بیشتر کار کنند، محکم، مانند یک گاو نر که زمین را شخم می‌زند. بر طبق فلسفه دائو از پنج عنصر آتش، چوب، فلز و آب، تنها عنصر زمین امسال در دست ماست و بنا به نظر طالع‌بین‌ها مشکلات سال گذشته مانند بحران مالی در جهان ادامه خواهد یافت».

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر