دوقوز خاتون (درگذشته‌ي 29 شعبان 663 / 12 ژوئن 1265) همسر اصلي هولاگو، ايلخان مغول، و نوه‌ي اُنگ خان، پيشواي قبيله‌ي نستوري كرايت، كه در نزديكي اولان باتور كنوني اقامت داشتند، بود. پس از شكست اُنگ خان از چنگيز خان بعدي در 1203م.، دوقوز خاتون به جوان‌ترين پسر چنگيز، تولي، داده شد. اما تولي قبل از انجام يافتن ازدواج، در 630 ق./ 1233 م. مُرد و آن گاه دوقوز مورد توجه و حمايت پسر تولي، هولاگو، قرار گرفت و در طي لشكركشي وي به ايران در 56-654 ق./ 58-1256م. با او ازدواج كرد. هولاگو به رأي و نظر دوقوز خاتون احترام فوق العاده‌اي مي‌گذاشت. اين زن توانست پس از تاراج بغداد به دست مغولان در 656 ق. / 1258م. در حق مسيحيان شفاعت و ميانجيگري كند. همچنين چاره‌سازي او موجب قطعيت گزينش «مار دِنها» به عنوان جاثليق (catholicus) نستوريان در 1265م. شد. در اردوي او نيز كليساي سيّار ناقوس‌داري برپا شده بود. دوقوز خاتون تنها چهار ماه پس از مرگ هولاگو زنده ماند. اما مدركي در تأكيد اين ادعاي مورخ ارمني، استفانوس اِربليان، كه اين زن را صاحب ديوان (يعني، عطاملك جويني) مسموم كرده بود، وجود ندارد.
اگر چه دوقوز خاتون فرزندي به دنيا نياورد، اما هولاگو از چندين هم‌خوابه‌ي حاضر در ميان ملتزمان خود فرزنداني داشت. دوقوز خاتون، كه نفوذ دائمي‌اش در دستگاه ايلخان مغول محسوس بود، از اعتبار خود براي قطعي شدن جانشيني اباقا، پسر هولاگو، بهره جُست (دانشنامه‌ي ايرانيكا، ج7، ص 475).
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر